Kerken

Wanneer er plannen zijn om een kerkgebouw grootschalig te verbouwen of een andere functie te geven, kan het zijn dat dit niet binnen de regels van het omgevingsplan past. Er is dan vaak een omgevingsvergunning nodig om toestemming te krijgen voor de nieuwe plannen. Wij beoordelen dan of het nieuwe plan goed in de omgeving past, en het is aan de initiatiefnemer om dat goed te motiveren en onderbouwen. Wij toetsen dat plan aan landelijke wet- en regelgeving, maar kijken ook of  het plan goed aansluit bij haar eigen beleidskader en visies, zoals de Omgevingsvisie.

Veel kerken hebben in de huidige situatie een maatschappelijke bestemming die is vastgelegd in het omgevingsplan (voorheen bestemmingsplan). Het omgevingsplan geeft aan wat voor activiteiten binnen de maatschappelijke functie (bestemming) zijn toegestaan. Naast de oorspronkelijke religieuze functie, worden kerkgebouwen in Assen vaak ook gebruikt voor buurtactiviteiten en culturele voorzieningen, dit is vaak al mogelijk binnen de huidige maatschappelijke bestemming. In het omgevingsplan zijn ook (bouw)regels of voorschriften opgenomen voor het gebouw zelf; denk aan de maximale bouwhoogte, dakvorm, afstand tot andere bebouwing en andere ruimtelijke regels voor bijvoorbeeld de maatvoering van bijgebouwen.

Daar is geen kant en klaar antwoord op te geven, want dat hangt sterk van de situatie ter plekke af en die is overal anders. De ene kerk is een beschermd monumentaal gebouw, de andere niet. Het ene gebouw leent zich goed voor een nieuwe maatschappelijke functie, bij een ander gebouw is dat mogelijk lastiger in te passen. Ook is de behoefte aan nieuwe functies, of het nu om woonruimte of andere maatschappelijke of commerciële functies gaat, in iedere wijk weer anders. Het is ook niet wenselijk dat nieuwe functies met bestaande voorzieningen in de directe omgeving gaan concurreren. 

Wij willen in principe soepel omgaan met veranderingen of aanpassingen die nodig zijn om een kerkgemeenschap of bijzonder kerkgebouw in stand te houden, waardoor het mogelijk blijft om de religieuze functie in een wijk te behouden. Wanneer dat echter niet mogelijk is, gaat de voorkeur uit naar een nieuwe functie die goed bij het oorspronkelijke gebouw past, zodat een voormalig kerkgebouw herkenbaar blijft. Dit geldt zeker voor kerken met een monumentale status.  Ook zou het mooi zijn als er ruimte blijft voor een ontmoetingsfunctie.

Maar wat een passende bestemming precies is, is in elke situatie maatwerk. Wel kun je een aantal stappen nemen om tot een goed plan te komen.

Kijk naar andere initiatieven voor ideeën en tips. Leer van hun ervaringen, ook buiten uw eigen gemeente. Van goede input kan een initiatief alleen maar beter worden. Kijk voor inspiratie bijvoorbeeld op de website van Toekomst Religieus Erfgoed.

Bepaal wat u nodig heeft voor de uitvoering van uw plan. Denk aan geld, materiaal, kennis, ruimte, vrijwilligers en professionals. Zoek naar organisaties die u kunnen ondersteunen. U kunt soms hulp krijgen van onze gemeentelijke diensten. Assen heeft wijkcoördinatoren die veel weten over wat er speelt in een wijk. Ook kunt u in het netwerk rond het Diaconaal Platform vragen wie mogelijk verder kan helpen. Voor financiering is er soms een bijdrage van derden mogelijk. Daarnaast zijn er in Nederland ideële organisaties die geld ter beschikking stellen voor maatschappelijke projecten. Kijk voor inspiratie bijvoorbeeld op:

• Op de pagina van het Asser Energieloket voor energiebesparingstips;
• Op de website van de provincie Drenthe voor hulp en begeleiding om uw gebouw te verduurzamen;
• Op de website van sociale kaart Assen voor alle maatschappelijke ondersteuning en organisaties.
• Op de website van Mijn Buurt Assen voor alle activiteiten er in onze verschillende wijken georganiseerd worden.
• Op de website van Kerken in Assen: Het Diaconaal Platform Assen is het centraal overlegorgaan van de diaconieën van de kerken in Assen. 

Schrijf een duidelijk plan met het doel van uw initiatief en welke ondersteuning u verwacht. Zoek aansluiting bij onze beleidsplannen, zoals bijvoorbeeld de omgevingsvisie of kaders voor wijkinitiatieven. U vind hier de omgevingsvisie ter inspiratie: https://omgevingsvisie-assen-assen.hub.arcgis.com/

Het is goed om een breed draagvlak te hebben. Zorg dus voor support bij zoveel mogelijk mensen of organisaties. Benader uw netwerk, vertel over uw plannen en zoek steun in uw buurt of regio. Vraag zoveel mogelijk mensen en organisaties om uw initiatief te ondersteunen. Uiteraard kunnen sociale media hier een rol in spelen. 

Het is verplicht om de omgeving te betrekken bij “het veranderen of uitbreiden van gebouwen ten behoeve van een maatschappelijke functie”. Veel maatschappelijke organisaties bieden steun aan initiatieven.

Controleer via het landelijke digitale omgevingsloket of een vergunning nodig is. Hier kan iedereen informatie over de fysieke leefomgeving op één plek bekijken en direct gebruiken. Alle gemeenten, provincies en waterschappen zijn hierop aangesloten. 

Komt u er niet uit of twijfelt u of uw plan voldoet aan het omgevingsplan? Heeft uw plan gevolgen voor de fysieke leefomgeving of heeft uw plan te maken met een monument? Heeft u vragen over participatie bij een omgevingsvergunning? Dan is het verstandig uw idee of plan als vooroverleg in te dienen en te verkennen met ons. Assen heeft op haar website een stappenplan voor een aanvraag omgevingsvergunning staan, met daarin ook een optie om een “verzoek tot verkennen initiatief” in te dienen. Dit kan via de pagina op onze website over de omgevingsvergunning.

Wij beoordelen uw plan aan de intaketafel. Een team van verschillende relevante adviseurs en specialisten bespreekt de wenselijkheid en of het plan past binnen gemeentelijke omgevingsvisie, beleidsstukken en het coalitieakkoord. Na afloop van de intaketafel hoort u of het plan voor een omgevingsvergunning in aanmerking komt.

Als het plan wenselijk is, gaat u in gesprek met betrokkenen zoals inwoners, ondernemers en experts. Dit helpt om alle belangen en regels duidelijk te krijgen. Alle partijen denken mee en toetsen vooraf het plan om een vergunningsaanvraag goed voor te bereiden. Er ligt vervolgens een goede basis voor een vergunningsaanvraag.

Wanneer alle stappen zijn doorlopen en alle belanghebbenden positief zijn over het initiatief, vraagt u de benodigde vergunningen aan. Wij beoordelen de aanvraag binnen acht weken. Wij toetsen de aanvraag aan de hand van het advies van de omgevingstafel. Voor kerkgebouwen wordt in ieder geval advies van een stedenbouwkundige en erfgoedadviseur gevraagd.